Rạng sáng ngày 8/3/2014, chiếc máy bay Boeing 777 của hãng hàng không Malaysian Airlines mang số hiệu MH370 với 227 hành khách cùng 12 thành viên phi hành đoàn bay từ Kuala Lumpur đến Bắc Kinh đột nhiên biến mất khi vừa tiếp cận không phận Việt Nam trên vùng Biển Đông. Cho đến lúc này vẫn không một dấu tích nào của chiếc máy bay cũng như hành khách được phát hiện để chứng minh đây là một vụ tai nạn thực sự . Trở lại với vụ mất tích bí ẩn với những câu hỏi.
Nhân viên của công ty liên lạc vệ tinh Inmarsat trước sơ đồ tính toán hành trình của máy bay MH370. Ảnh chụp tại trụ sở của coogn ty ngày 25/3/2014.
Suốt một năm qua, 46 tàu thủy, 39 máy bay, hệ thống vệ tinh toàn cầu cùng nhiều thiết bị công nghệ hiện đại nhất và 12 nước đã tham gia vào cuộc tìm kiếm chiếc máy bay mất tích, được coi là khó hiểu nhất trong lịch sử hàng không thế giới.
Bên cạnh chiến dịch tìm kiếm hùng hậu của chính quyền nhiều nước, hàng trăm chuyên gia hàng đầu trên thế giới trong ngành hàng không và nhiều lĩnh vực liên quan cũng như đông đảo các nhà báo đã được huy vào cuộc điều tra nguyên nhân chiếc máy bay MH370 mất tích.
Đã có rất nhiều giả thuyết, kịch bản tai nạn được đưa ra, nhưng dường như cũng chỉ gieo thêm hoài nghi. Vẫn không một giải đáp nào thỏa đáng về số phận của chiếc máy bay số hiệu MH 370 cùng 239 con người trên khoang, chỉ thấy ngày càng có thêm nhiều câu hỏi không có lời giải.
Một năm sau, đa số gia đình những người đi trên máy bay MH370 vẫn chưa thể tin là người thân của họ đã gặp tai nạn cho dù chính quyền Malaysia đã chính thức công bố kết luận máy bay MH370 đã lao đầu xuống vùng biển nam Ấn Độ Dương.
Cho đến lúc này công việc tìm kiếm chiếc máy bay MH370 đang đến đâu ?
Tại vùng nghi vấn hiện nay có bốn chiếc tàu lớn của Úc và Malaysia đang tiếp tục dò tìm trong vùng biển rộng bao la ở nam Ấn Độ Dương, cách bờ biển của nước Úc nơi gần nhất cũng phải là 1600km. Phải mất 6 ngày các tàu xuất phát từ bờ tây nước Úc mới ra được tới vùng tìm kiếm.
Các tàu sử các thiết bị dò sóng âm hiện đại để lần tìm dấu vết của xác máy bay trong vùng biển rộng khoảng 60 nghìn km2. Đến giờ các tàu mới dò quét được 40% diện tích trong khu vực nghi vấn dựa theo các phỏng đoán từ dữ liệu vệ tinh. Nhưng ngoài những chiếc container chở hàng biển ra, chiến dịch tìm kiếm do Úc chỉ đạo vẫn không thu được một chút gì có liên quan đến chiếc máy bay mất tích.
Chi phí cho chiến dịch tìm kiếm chiếc máy bay mang số hiệu MH 370 của Malaysian Airline do hai nước Úc và Malaysia cùng đóng góp với ngân sách là 120 triệu đô la Úc. Công việc vẫn tập trung vào khu vực tình nghi rộng 60 nghìn km2 như nói ở trên. Chỉ còn vài tháng nữa, vùng tìm kiếm, tức bán cầu nam sẽ vào mùa bão, như vậy chiến dịch tìm kiếm chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nặng. Dự kiến chính quyền Úc và Malaysia sẽ chấm dứt chiến dịch tìm kiếm MH 370 vào tháng Năm tới. Các cơ quan chức năng vẫn chưa có quyết định sẽ làm gì tiếp theo nếu vẫn cứ không tìm được gì hơn trong thời gian tới.
Điều gì sẽ diễn ra nếu định vị được xác máy bay?
Nếu may mắn xác định được xác chiếc máy bay thì công việc trục vớt cũng sẽ không đơn giản chút nào. Vùng biển này có độ sâu tới 4000 vì thế đáy biển chìm trong bóng tối hoàn toàn, chưa kể mặt đáy biển có cấu tạo địa chất phức tạp, lỗi lõm như địa hình đồi núi trên cạn sẽ cản trở rất nhiều việc trục vớt.
Tuy nhiên khó nhưng không phải là không thể. Các chuyên gia có thể sẽ lấy kinh nghiệm trong việc tìm kiếm chiếc máy bay AF 447 của Air France rơi xuống Đại Tây Dương năm 2009. Phải hai năm sau hộp đen của chiếc máy bay gặp nạn mới được địch vị bằng các loại tàu ngầm không người lái và nhiều phương tiện hiện đại khác. Cuối cùng người ta phải đưa xuống một loại xe điều khiển từ xa để có vớt được các hộp đen.
Với phương tiện kỹ thuật công nghệ như hiện nay nếu xác định được vị trí xác máy bay thì việc trục vớt là hoàn toàn có thể.
Liệu vùng tìm kiếm đã được xác định đúng ?
Đến giờ điều này vẫn không chắc chắn cho dù những người có trách nhiệm của chiến dịch vẫn quả quyết là đúng. Vùng được cho là chiếc máy bay đã gặp nạn đã được xác định nhờ phân tích các tín hiệu phát ra từ chiếc máy bay MH370 mà vệ tinh phát hiện được. Các tín hiệu xác định vị trí cuối cùng của chiếc máy bay nằm trên hai vòng cung bay có thể : Một trải dài về phía bắc Trung Á, một nằm ở về phía nam trong Ấn Độ Dương.
Vòng cung phía bắc đã bị loại bỏ, phần lớn các nhà điều tra cho rằng nếu về phía bắc máy bay đã có thể được phát hiện bởi hệ thống ra đa mặt đất dày đặc. Mặc dù các dữ liệu thu từ vệ tinh không chính xác tuyệt đối, nhưng Ấn Độ Dương vẫn được xem như là vùng có nhiều khả năng máy bay bị rớt xuống. Thế nhưng việc tìm kiếm kéo dài cả năm trong khu vực này mà không có kết quả càng khiến cho gia đình những người mất tích thêm hoài nghi.
Những giả thuyết chính về những gì có thể xảy ra trong vụ này là gì ?
Các phán đoán đoán vẫn chủ yếu tập trung xung quanh trục trặc kỹ thuật của cả máy bay cũng như hệ thống điều khiển, bên cạnh đó là giả thuyết không tặc hay khủng bố, thế nhưng không có giả thuyết nào đứng vững được lâu.
Bí ẩn bao trùm thảm họa này đã làm dấy lên hàng loạt giả thuyết về âm mưu mà người ta đã viết thành sách hay dựng lên trong các bộ phim tài liệu và vô số các bình luận trao đổi trên internet . Đã có không dưới một chục kịch bản giả thuyết về vụ tai nạn.
Tháng trước, trên tạp chí New York Magazine, Jeff Wise, một chuyên gia về hàng không đã đưa ra giả thuyết chuyến bay MH370 đã bị ép hạ cánh xuống một căn cứ quân sự trong Kazakhstan theo sự điều khiển của Nga nhằm tìm kiếm một hành khách hoặc một đồ vật bí mật nào đó có trên máy bay. Bên cạnh đó có giả thuyết chiếc máy bay MH 370 đã bị không tặc tấn công và bay về hướng căn cứ quân sự quan trọng của Mỹ Diego Garcia giữa Ấn Độ Dương, và để tránh một vụ tấn công như vụ 11/9, chiếc máy bay đã bị bắn hạ .. ?
Dù các giả thuyết kiểu như vậy đưa ra cũng có dựa trên cơ sở những số liệu tính toán hành trình bay của MH370 và các phán đoán nhưng tất cả đều bị bác bỏ ngay bởi những lập luận không kém thuyết phục của các chuyên gia.
Liệu chúng ta cũng được biết như những gì nhà chức trách Malaysia nắm được ?
Chính phủ Malaysia và hàng hàng không Malaysian Airlines khăng khăng nhắc lại họ không giấu diếm gì. Thân nhân các nạn nhân đến giờ vẫn tố cáo các tuyên bố của chính quyền mâu thuẫn nhau ngay từ đầu xảy ra vụ việc, ngoài ra chính quyền Malaysia còn bị tố là đã chậm trễ và đưa tin nhỏ giọt có chủ đích.
Tim Clark, Tổng giám đốc của hãng hàng không Emirates năm ngoái đã lên tiếng nghi ngờ những thông tin mà chính quyền Malaysia đã đưa ra trong vụ này.
Vụ MH370 có phải là độc nhất trong lịch sử ngành hàng không ?
Theo Mạng lưới an toàn hàng không có trụ sở tại Hà Lan, cơ quan vẫn thống kê các tai nạn hàng không trên thế giới, thì trước vụ MH370 chỉ có duy nhất một trường hợp được biết đến là vụ chiếc máy bay chở hơn 100 người đã biến mất không để lại dấu vết gì vào năm 1962. Đó là chiếc máy bay của hãng hàng không Mỹ Flying Tiger Line, được quân đội Mỹ thuê, bị mất tích trên đường bay từ Guam đến Philippines cùng 107 hành khách. Số phận của chiếc máy bay này đế giờ vẫn không hề được sáng tỏ. Nhưng đó là vào thời điểm cách đây hơn nửa thế kỷ, khi mà các phương tiện công nghệ theo dõi cũng như tìm kiếm khác xa so với bây giờ.
Điều gì có thể rút ra từ vụ MH 370 ?
Chừng nào các hộp đen hay xác của chiếc máy bay MH370 còn chưa tìm ra thì người ta chưa thể trả lời được câu hỏi : Điều gì đã diễn ra trên chiếc máy bay trước khi mất tích ? để từ đó ngành hàng không thế giới mới rút ra được những bài học cũng như những biện pháp sửa chữa cần thiết.
Trước mắt, các nhà quản lý hàng không mới chỉ thấy cần phải đưa ra những biện pháp bổ sung nhằm hạn chế việc máy bay mất tích. Đó là bắt đầu từ năm 2016, sẽ cho thiết lập hệ thống theo dõi tức thời bất kỳ máy bay dân dụng bay trên bầu trời bình thường hay khi gặp tình huống hiểm nghèo. Giải pháp tạm thời này đã được hội nghị hàng không thế giới do ICAO tổ chức tại Montréal hồi tháng trước ủng hộ hoàn toàn.
RFI
0
Nhân viên của công ty liên lạc vệ tinh Inmarsat trước sơ đồ tính toán hành trình của máy bay MH370. Ảnh chụp tại trụ sở của coogn ty ngày 25/3/2014.
Suốt một năm qua, 46 tàu thủy, 39 máy bay, hệ thống vệ tinh toàn cầu cùng nhiều thiết bị công nghệ hiện đại nhất và 12 nước đã tham gia vào cuộc tìm kiếm chiếc máy bay mất tích, được coi là khó hiểu nhất trong lịch sử hàng không thế giới.
Bên cạnh chiến dịch tìm kiếm hùng hậu của chính quyền nhiều nước, hàng trăm chuyên gia hàng đầu trên thế giới trong ngành hàng không và nhiều lĩnh vực liên quan cũng như đông đảo các nhà báo đã được huy vào cuộc điều tra nguyên nhân chiếc máy bay MH370 mất tích.
Đã có rất nhiều giả thuyết, kịch bản tai nạn được đưa ra, nhưng dường như cũng chỉ gieo thêm hoài nghi. Vẫn không một giải đáp nào thỏa đáng về số phận của chiếc máy bay số hiệu MH 370 cùng 239 con người trên khoang, chỉ thấy ngày càng có thêm nhiều câu hỏi không có lời giải.
Một năm sau, đa số gia đình những người đi trên máy bay MH370 vẫn chưa thể tin là người thân của họ đã gặp tai nạn cho dù chính quyền Malaysia đã chính thức công bố kết luận máy bay MH370 đã lao đầu xuống vùng biển nam Ấn Độ Dương.
Cho đến lúc này công việc tìm kiếm chiếc máy bay MH370 đang đến đâu ?
Tại vùng nghi vấn hiện nay có bốn chiếc tàu lớn của Úc và Malaysia đang tiếp tục dò tìm trong vùng biển rộng bao la ở nam Ấn Độ Dương, cách bờ biển của nước Úc nơi gần nhất cũng phải là 1600km. Phải mất 6 ngày các tàu xuất phát từ bờ tây nước Úc mới ra được tới vùng tìm kiếm.
Các tàu sử các thiết bị dò sóng âm hiện đại để lần tìm dấu vết của xác máy bay trong vùng biển rộng khoảng 60 nghìn km2. Đến giờ các tàu mới dò quét được 40% diện tích trong khu vực nghi vấn dựa theo các phỏng đoán từ dữ liệu vệ tinh. Nhưng ngoài những chiếc container chở hàng biển ra, chiến dịch tìm kiếm do Úc chỉ đạo vẫn không thu được một chút gì có liên quan đến chiếc máy bay mất tích.
Chi phí cho chiến dịch tìm kiếm chiếc máy bay mang số hiệu MH 370 của Malaysian Airline do hai nước Úc và Malaysia cùng đóng góp với ngân sách là 120 triệu đô la Úc. Công việc vẫn tập trung vào khu vực tình nghi rộng 60 nghìn km2 như nói ở trên. Chỉ còn vài tháng nữa, vùng tìm kiếm, tức bán cầu nam sẽ vào mùa bão, như vậy chiến dịch tìm kiếm chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng nặng. Dự kiến chính quyền Úc và Malaysia sẽ chấm dứt chiến dịch tìm kiếm MH 370 vào tháng Năm tới. Các cơ quan chức năng vẫn chưa có quyết định sẽ làm gì tiếp theo nếu vẫn cứ không tìm được gì hơn trong thời gian tới.
Điều gì sẽ diễn ra nếu định vị được xác máy bay?
Nếu may mắn xác định được xác chiếc máy bay thì công việc trục vớt cũng sẽ không đơn giản chút nào. Vùng biển này có độ sâu tới 4000 vì thế đáy biển chìm trong bóng tối hoàn toàn, chưa kể mặt đáy biển có cấu tạo địa chất phức tạp, lỗi lõm như địa hình đồi núi trên cạn sẽ cản trở rất nhiều việc trục vớt.
Tuy nhiên khó nhưng không phải là không thể. Các chuyên gia có thể sẽ lấy kinh nghiệm trong việc tìm kiếm chiếc máy bay AF 447 của Air France rơi xuống Đại Tây Dương năm 2009. Phải hai năm sau hộp đen của chiếc máy bay gặp nạn mới được địch vị bằng các loại tàu ngầm không người lái và nhiều phương tiện hiện đại khác. Cuối cùng người ta phải đưa xuống một loại xe điều khiển từ xa để có vớt được các hộp đen.
Với phương tiện kỹ thuật công nghệ như hiện nay nếu xác định được vị trí xác máy bay thì việc trục vớt là hoàn toàn có thể.
Liệu vùng tìm kiếm đã được xác định đúng ?
Đến giờ điều này vẫn không chắc chắn cho dù những người có trách nhiệm của chiến dịch vẫn quả quyết là đúng. Vùng được cho là chiếc máy bay đã gặp nạn đã được xác định nhờ phân tích các tín hiệu phát ra từ chiếc máy bay MH370 mà vệ tinh phát hiện được. Các tín hiệu xác định vị trí cuối cùng của chiếc máy bay nằm trên hai vòng cung bay có thể : Một trải dài về phía bắc Trung Á, một nằm ở về phía nam trong Ấn Độ Dương.
Vòng cung phía bắc đã bị loại bỏ, phần lớn các nhà điều tra cho rằng nếu về phía bắc máy bay đã có thể được phát hiện bởi hệ thống ra đa mặt đất dày đặc. Mặc dù các dữ liệu thu từ vệ tinh không chính xác tuyệt đối, nhưng Ấn Độ Dương vẫn được xem như là vùng có nhiều khả năng máy bay bị rớt xuống. Thế nhưng việc tìm kiếm kéo dài cả năm trong khu vực này mà không có kết quả càng khiến cho gia đình những người mất tích thêm hoài nghi.
Những giả thuyết chính về những gì có thể xảy ra trong vụ này là gì ?
Các phán đoán đoán vẫn chủ yếu tập trung xung quanh trục trặc kỹ thuật của cả máy bay cũng như hệ thống điều khiển, bên cạnh đó là giả thuyết không tặc hay khủng bố, thế nhưng không có giả thuyết nào đứng vững được lâu.
Bí ẩn bao trùm thảm họa này đã làm dấy lên hàng loạt giả thuyết về âm mưu mà người ta đã viết thành sách hay dựng lên trong các bộ phim tài liệu và vô số các bình luận trao đổi trên internet . Đã có không dưới một chục kịch bản giả thuyết về vụ tai nạn.
Tháng trước, trên tạp chí New York Magazine, Jeff Wise, một chuyên gia về hàng không đã đưa ra giả thuyết chuyến bay MH370 đã bị ép hạ cánh xuống một căn cứ quân sự trong Kazakhstan theo sự điều khiển của Nga nhằm tìm kiếm một hành khách hoặc một đồ vật bí mật nào đó có trên máy bay. Bên cạnh đó có giả thuyết chiếc máy bay MH 370 đã bị không tặc tấn công và bay về hướng căn cứ quân sự quan trọng của Mỹ Diego Garcia giữa Ấn Độ Dương, và để tránh một vụ tấn công như vụ 11/9, chiếc máy bay đã bị bắn hạ .. ?
Dù các giả thuyết kiểu như vậy đưa ra cũng có dựa trên cơ sở những số liệu tính toán hành trình bay của MH370 và các phán đoán nhưng tất cả đều bị bác bỏ ngay bởi những lập luận không kém thuyết phục của các chuyên gia.
Liệu chúng ta cũng được biết như những gì nhà chức trách Malaysia nắm được ?
Chính phủ Malaysia và hàng hàng không Malaysian Airlines khăng khăng nhắc lại họ không giấu diếm gì. Thân nhân các nạn nhân đến giờ vẫn tố cáo các tuyên bố của chính quyền mâu thuẫn nhau ngay từ đầu xảy ra vụ việc, ngoài ra chính quyền Malaysia còn bị tố là đã chậm trễ và đưa tin nhỏ giọt có chủ đích.
Tim Clark, Tổng giám đốc của hãng hàng không Emirates năm ngoái đã lên tiếng nghi ngờ những thông tin mà chính quyền Malaysia đã đưa ra trong vụ này.
Vụ MH370 có phải là độc nhất trong lịch sử ngành hàng không ?
Theo Mạng lưới an toàn hàng không có trụ sở tại Hà Lan, cơ quan vẫn thống kê các tai nạn hàng không trên thế giới, thì trước vụ MH370 chỉ có duy nhất một trường hợp được biết đến là vụ chiếc máy bay chở hơn 100 người đã biến mất không để lại dấu vết gì vào năm 1962. Đó là chiếc máy bay của hãng hàng không Mỹ Flying Tiger Line, được quân đội Mỹ thuê, bị mất tích trên đường bay từ Guam đến Philippines cùng 107 hành khách. Số phận của chiếc máy bay này đế giờ vẫn không hề được sáng tỏ. Nhưng đó là vào thời điểm cách đây hơn nửa thế kỷ, khi mà các phương tiện công nghệ theo dõi cũng như tìm kiếm khác xa so với bây giờ.
Điều gì có thể rút ra từ vụ MH 370 ?
Chừng nào các hộp đen hay xác của chiếc máy bay MH370 còn chưa tìm ra thì người ta chưa thể trả lời được câu hỏi : Điều gì đã diễn ra trên chiếc máy bay trước khi mất tích ? để từ đó ngành hàng không thế giới mới rút ra được những bài học cũng như những biện pháp sửa chữa cần thiết.
Trước mắt, các nhà quản lý hàng không mới chỉ thấy cần phải đưa ra những biện pháp bổ sung nhằm hạn chế việc máy bay mất tích. Đó là bắt đầu từ năm 2016, sẽ cho thiết lập hệ thống theo dõi tức thời bất kỳ máy bay dân dụng bay trên bầu trời bình thường hay khi gặp tình huống hiểm nghèo. Giải pháp tạm thời này đã được hội nghị hàng không thế giới do ICAO tổ chức tại Montréal hồi tháng trước ủng hộ hoàn toàn.
RFI